بهترین داروی گیاهی برای کبد چرب
یکی از بیشترین مشکلاتی که امروزه مردم کشور ما با آن دست و پنجه نرم میکنند، داشتن کبد چرب است. این بیماری بر اثر استفاده زیاد از غذاهای فست فودی و چربی های زیاد پدید می‌آید. به طبع پرهیز از خوردن این غذاها نیز در درمان آن موثر است اما در بعضی مواقع ممکن است این روش نیز نتیجه ای نداشته باشد و در این میان داروهای شیمیایی و یا داروی گیاهی وارد میشوند. بیشتر افراد استفاده از گیاهان مفید برای کبد چرب مانند عرق پنج گیاه و یا خار مریم که برای درمان کبد چرب موثرند را به داروهای شیمیایی ترجیح می‌دهند چرا که علاوه بر نداشتن عوارض جانبی، تاثیرات بسزایی بر سلامت آنها خواهند گذاشت. اما به راستی برای کبد چرب چه داروی گیاهی مفید است !؟
کبد چرب چیست !؟
کبد یا همان جگر یکی از مهم ترین اعضای داخلی بدن انسان است و باید بدانید که بدون وجود آن، چیزی به نام انسان نیز وجود نخواهد داشت. آماده کردن و فراهم کردن مواد مغذی از روده، سم زدایی بدن، تامین انرژی مورد نیاز بدن و … از جمله وظایف این عضو حیاتی است. بنابراین هرگونه تغییر در وضعیت سلامت آن، برای ما نیز مشکل ساز خواهد شد. اما کبد چرب چگونه به وجود می‌آید ؟ تجمع ذرات چربی در سلولهای کبید سبب ایجاد این عارضه در بدن میشود که مصرف زیاد انواع فست فودها، غذاهای چرب، چای، انواع نوشیدنی همراه با غذا، نمک و … آن را تشدید می‌کند.
اما بعضی مواد غذایی مانند آب، سبزیجات، میوه ها، لیمو ترش، ترشیجات، زعفران، زرشک، کدو و … نیز برای درمان کبد چرب بسیار موثرند. اما در کنار اینها، استفاده از انواع داروهای گیاهی برای کبد چرب، نتیجه ی بهتری را در پی خواهد داشت.
گیاهان دارویی مناسب، برای درمان کبد‌چرب
به‌طور کلی موادغذایی و گیاهانی که سطوح بالایی از آنتی‌اکسیدان‌ها را دارند، اولین و بهترین درمانگرها برای این بیماری هستند. مواد غذایی مثل قهوه، ماهی، گردو و حتی لبنیات نیز می‌توانند در درمان این بیماری مؤثر باشند، اما هدف این مقاله معرفی گیاهان دارویی است که بر کنترل و درمان گیاهی این بیماری اثرگذارند.
چند مورد از موثرترین گیاهان دارویی در درمان کبد چرب شامل موارد زیر می‌باشند:
1. چای سبز
چای سبز تا حدودی می‌تواند مقدار چربی سوزی بدن را بالا ببرد. این اثر در کاهش میزان چربی کبد و همچنین کاهش سطح کلسترول خون بسیار مفید است.
علاوه بر این، چای سبز خواص آنتی‌اکسیدانی بسیار زیادی نیز دارد. البته از زیاده‌روی در مصرف این نوع از چای نیز باید پرهیز شود، چرا که اثرات ناخوشایندی بر قلب و همچنین فشارخون خواهد داشت.
2. خارمریم
امروزه برخی از متخصصین از عصارهٔ این گیاه به عنوان اولین خط درمان گیاهی کبد چرب استفاده میکنند.
توانایی این گیاه در بهبود کبد چرب و به‌طور کلی عملکرد کبد، به دلیل محتوای خاص آنتی اکسیدانی آن است.
البته هنوز به طور قطع اثر گیاه خارمریم بر درمان گیاهی کبد چرب توسط جوامع علمی دنیا، تأیید نشده است، اما مداخلات تجربی، اثربخشی آن را نشان داده‌اند.
3. زالزالک کوهی
این گیاه از جمله گیاهان پر استفاده در طب سنتی چین است. به دلیل سطح بالای آنتی‌اکسیدانی آن، تأثیر بسیار زیادی در کاهش چربی کبد و همچنین کمک به سلولهای کبدی برای بازیابی و ترمیم خود دارد.
اساساً رنگی بودن یک ماده غذایی یا گیاه نشان دهندهٔ سطح بالای آنتی‌اکسیدان آن است.
4. زردچوبه
زردچوبه، گیاه مناسب برای درمان گیاهی کبد چرب- فیت شیپ
این همان ادویهٔ خوش طعم و رنگی است که تقریباً در تمام غذاهای ایرانی به‌کار می‌رود.
زردچوبه دارای یک آنتی‌اکسیدان خاص به نام کورکومین (Curcumin) است که تقریباً تمام اثرات مفید این گیاه به دلیل داشتن این ماده می‌باشد.
البته بهتر است برای اثر بخشی بیشتر، دم کردهٔ زردچوبهٔ پودر نشده، مورد استفاده قرار گیرد. حالت پودر نشدهٔ آن به صورت تکه‌های چوبی کوچک است که معمولاً در عطاری‌ها موجود هستند.
5. دارچین
مطالعات بسیاری بر اثر دم‌کرده و همچنین مکمل دارچین بر روی کبد چرب انجام شده است و تقریباً اکثر آنها تأثیر مثبت این ادویه خوراکی بر کبد چرب را تأیید کرده‌اند. دارچین نیز مشابه زردچوبه بهتر است به صورت آسیاب نشده استفاده شود.
6. کاسنی
کاسنی از جمله گیاهانی است که از صدها سال قبل در کتب طب سنتی به اثر مفید آن بر کبد اشاره شده است. البته مصرف عرق و عصارهٔ آن در بین مردم ایران مرسوم است.
در کتب طب سنتی از کاسنی به عنوان یک ماده غذایی سرد و تصفیه کنندهٔ کبد یاد شده است، اما در علم جدید، نیز خواص بسیاری را برای آن ذکر کرده‌اند. از جمله خاصیت پروبیوتیکی و تنظیم کنندگی دستگاه گوارش که در برخی از مطالعات اثر آن بر کبد نیز تأیید شده است.
7. رزماری
مصرف این گیاه معطر، در کشور ما مرسوم نیست، هرچند با توجه به ورود فرهنگ‌های آشپزی کشورهای مختلف اروپایی و شرقی به تازگی استفاده از آن رواج یافته است، اما هنوز به طور گسترده مورد استفاده قرار نمی‌گیرد.
رزماری خاصیت ضدالتهابی قوی دارد به طوری که از پماد موضعی آن برای کاهش دردهای مفصلی و کوفتگی‌ها استفاده میکنند.
اخیراً در برخی از مطالعات اثر آن را بر کبد چرب نیز بررسی کرده‌اند. اکثر این مطالعات تأثیر این گیاه را بر کاهش چربی کبد و همچنین بهبود وضعیت التهابی کبد تأیید کرده‌اند.
درمان سریع کبد چرب با چند میوه
- لیمو موثر در درمان فوری کبد چرب:
لیمو یکی از بهترین و پرطرفدارترین میوه های فصل تابستان و زمستان است اما نوع ترش ان برای درمان کبد چرب بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد .نوشیدن یک لیوان آب که در آن عصاره یک لیموترش تازه وجود دارد در آغاز روز می تواند بهترین دارو برای پیشگیری از ابتلا به کبد چرب باشد.
از آنجا که لیمو سرشار از ویتامین C است و به عنوان یک آنتی اکسیدان می تواند نقش موثری در هضم و جذب مواد مفید در بدن داشته باشد، قابلیت زیادی در پیشگیری و درمان کبد چرب دارد.
با اضافه کردن آب یک لیمو به یک پارچ آب، در خانه آب لیمو درست کنید حتی می توانید لیموی خرد شده نیز به آن، اضافه نمایید. به طور منظم از این آبمیوه بنوشیددر صورت دلخواه ،می توانید مقداری عسل نیز به آن اضافه کنید.
- درمان فوری کبد چرب با استفاده از لبو و آب لبو:
لبو را حلقه حلقه کنید خشک کنید روی بخاری یا شوفاژ بعد پودرش کنید مثل زعفران دم کنید برای رنگ غذا یا دسر.آب لبو را درقالب یخ بریزید هر وقت لازم داشتید یک حبه رااز فریزر دراورید برای تزیین پلو، رنگ دسر،رنگ فرنی، حتی رنگ مربا به، اگر رنگ نداشت زیرا آب لبو بهترین درمان کم خونی است.
آب لبو یکی از راه های طبیعیه درمان پوکی استخوان است. خوردن یک لیوان آب لبو در صبح و شب در درمان فشار خون بالا موثر است. یکی از راه های درمان کبد چرب نوشیدن آب لبو است.خوردن آب لبو از ابتلا به فراموشی و آلزایمر در سنین بالا جلوگیری می کند. آب لبو در درمان سرطان خون،موثر است.
- نقش توت ها در درمان سریع کبد چرب:
توت ها این میوه های خوشمزه که انواع مختلفی دارند یکی از منابع غنی آنتی اکسیدان به شمار می روند .این نوع میوه ها غنی از آنتی اکسیدان است و کبد را ترمیم می کند. برای دفع چربی از سلول های کبد، از انواع توت ها استفاده کنید.
- انگور برای درمان فوری کبد چرب:
یک لیوان آب تازه انگور بنوشید و یا از خوردن یک خوشه انگور کامل همراه با صبحانه لذت ببرید.
نکته:اگر تحت درمان هستید، قبل از مصرف این دارو با پزشک مشورت کنید ، زیرا ممکن است با برخی داروها تداخل داشته باشد.
- درمان فوق العاده سریع کبد چرب با سیر:
سیر ،برای پاکسازی کبد عالی است. سیر به فعالسازی آنزیم هایی که کبد را از سموم پاک می کنند، کمک می کند. همچنین دارای دو ترکیب طبیعی به نام های آلیسین و سلنیوم است ،که به فرآیند پاکسازی کبد کمک می کنند و از کبد در برابر آسیب سموم محافظت می کنندر علاوه بر آن ، سیر میزان کلسترول و تری گلیسرید را کاهش می دهد، که مانند بار سنگینی برای کبد هستند و مانع از عملکرد درست کبد می شوند. برای ارتقا دادن سلامت کبد، از سیر تازه به جای سیر فرآینده شده، چرخ شده و یا پودر سیر استفاده کنید.
هر روز، 2 تا 3 حبه سیر تازه بخورید و در پخت غذا نیز از آن استفاده کنید حتی می توانید بعد از مشورت با پزشک، از مکمل های سیر نیز استفاده کنید.
- چغندر برای درمان کردن کبد چرب خیلی سریع:
چغندر نیز ،یک غذای مفید دیگر برای پاکسازی و بهبود عملکرد کبد است ؛ به دلیل اینکه سرشار از فلانوئید گیاهی و بتا کاروتن است، باعث می شود که عملکرد کلی کبد تحریک شود و بهبود یابد. به اضافه اینکه، چغندر، تصفیه کننده طبیعی خون نیز است ، به راحتی از چغندر تازه یا آب چغندر در رژیم غذایی روزانه خود استفاده کنید.
با استفاده از 1 فنجان چغندر خرد شده یا رنده شده، 2 قاشق غذاخوری روغن زیتون و آب نصف یک لیمو ، یک سالاد قوی برای پاکسازی کبد تهیه کنید همه مواد را مخلوط کنید و به مدت یک هفته هر روز، هر دوساعت ،دو قاشق از این سالاد بخورید.
- درمان کبد چرب با آووکادو خیلی سریع:
آووکادو ،حاوی مواد شیمیایی موثری است که می تواند آسیب کبدی را کاهش دهد ، این میوه سرشار از گلوتاتیون ، ترکیبی که کبد برای پاکسازی سموم مضر به آن نیاز دارد، است.برای چند ماه ، هر هفته 1 یا 2 آووکادو بخورید، تا به رفع آسیب های کبدی کمک کنید.
- تاثیر سیب در درمان کبد چرب خیلی فوری:
یک سیب در روز ، راز سلامت کبد است. سیب سرشار از پکتین ،یک فیبر محلول است و می تواند سموم سیستم گوارش و کلسترول خون را کاهش دهد و هم چنین از کار زیاد کبد جلوگیری می کند.
کبد در کدام قسمت بدن قرار دارد :
کبد در کدام قسمت بدن قرار دارد؟ کبد انسان بالغ، حدود سه پوند وزن دارد و در سمت راست بالایی شکم و زیر قفسه سینه، جایی که به کیسه صفرا متصل است، قرار می گیرد. کیسه صفرا جایی است که صفرا ذخیره می شود و به منظور کمک به عملکرد هضم بسیار مهم است. کبد، فضای زیر دیافراگم و بیشتر فضای زیر دنده ها را اشغال می کند.
کبد از دو بخش عمده تشکیل شده است. در کبد، نوعی خاص از بافت وجود دارد که از لوبول ها که مسئول جابجایی خون و سلول ها هستند، تشکیل شده است.
کبد دو سیاه رگ اصلی دارد. یکی خون را از دستگاه گوارش و دیگری خون را از قلب تامین می کند. کبد از طریق یک سیستم لوله ای که صفرا، غذاهای هضم شده و فضولات را جمع آوری می کند، به دیگر اندام های گوارشی متصل می شود.
پوست تنها عضوی است که از کبد بزرگتر است. کبد یک فرد بزرگسال به طور متوسط بیشتر از یک کیلو گرم وزن دارد و هر زمان حدود ۱۳ درصد از خون بدن را در خود نگهداری می‌کند. کبد دارای شکل مخروطی است که رنگ آن قرمز پررنگ مایل به قهوه‌ای است (یا به اصطلاح رنگ جگری) و بین دیافراگم (روی کبد) و معده (زیر کبد) قرار گرفته است.
کبد دارای قدرت بازسازی خود است
اگر بیماری به کبد آسیب بزند، جراح می‌تواند حداکثر تا سه چهارم کبد را خارج کند، بدون اینکه کبد از بین برود. اغلب کبد طی چند هفته خود را بازسازی کرده و به اندازه اولیه باز می‌گردد. اگر به کبد جدید احتیاج داشته باشید، پزشک گاهی می‌تواند تنها از بخشی از کبد یک فرد دیگر استفاده کرده و این کبد جدید نیز رشد کرده تا مناسب بدن شما شود.
پیشنهاد ما : کم کاری تیروئید باعث ریزش مو میشود
از کجا بفهمیم کبد به درستی کار نمی کند ؟
- عدم تحمل غذاهای چرب و دارای ادویه
- افزایش وزن
- سردرد مزمن
- سوء هاضمه
- یبوست مزمن
- ضایعات پوستی مانند اگزما و جوش دانه ها
- احساس طعم فلزی در دهان
- اختلالات سینوزیت و آلرژیک
- یستم ایمنی ضعیف
- پیری زودرس
- خستگی مزمن
- خونریزی و کبودی بی علت
- خارش طولانی مدت پوست
- مدفوع تیره رنگ و قیر مانند
- علائمی شبیه آنفولانزا مثل حالت تهوع ، بی اشتهایی و استفراغ
کبد درصد مشخصی از چربی دارد که برای بدن ضروری است اما اگر بیشتر از ۱۰ % چربی داشته باشد ، کبد چرب محسوب می شود .
علاوه بر سونوگرافی ممکن است آزمایشاتی هم در بعضی افراد که در کبدشان التهاب وجود دارد، صورت گیرد ولی خود چربی کبد را با سونوگرافی، ام. آر. ای، اسکن و نمونه‌برداری کبد می‌توان تشخیص داد. روش جدید و سیستم جدید “فیبرواسکن” هم می‌تواند میزان و درصد چربی را مشخص کند.
تشخیص کبد چرب با سونوگرافی
سونوگرافی به تنهایی برای تشخیص کافی نیست،از لحاظ شدت و ضعف باید آزمایشاتی بر روی بیمار صورت گیرد و علت‌های دیگر حتما بررسی شود؛ زیرا ممکن است بیماری دیگری هم همراه این بیماری وجود داشته باشد. بیماری کبد چرب علائم خاصی ندارد و مشخص نیست مگر این که بیماری خیلی پیشرفته و شدید باشد.
ممکن است این بیماری ضعیف باشد و مشکل خاصی هم در افراد ایجاد نکند، اما در کسانی که دیابت یا بیماری دیگری دارند، ممکن است به تدریج به سیروز هم مبتلا شوند.
وقتی کبد از حالت طبیعی خارج میشود، سلولهای کبدی عملکرد خود را از دست می‌دهند و از بین می‌روند، این حالت را سیروز گویند. اگر در کبد چرب التهاب بوجود آید، در شرایط خاص به سمت سیروز می‌رود. سیروز مرحله و شرایطی است که کبد معمولا به طور غیرقابل بازگشت آسیب دیده و در این شرایط ممکن است فرد مبتلا دیگر نتواند فعالیت‌های خود را به درستی انجام دهد.
چگونه کبد چرب تشخیص داده میشود؟
معاینه بدنی
اگر کبد شما ملتهب باشد، ممکن است پزشک شما با بررسی شکم خود را برای کبد بزرگ‌شده، تشخیص دهد. بااین‌حال، کبد شما می‌تواند بدون بزرگ شدن التهاب ایجاد شود. اگر خستگی یا از دست دادن اشتها را تجربه کرده‌اید با پزشک خود در میان بگذارید. همچنین در مورد هرگونه سابقه مصرف الکل، دارو و مصرف مکمل، به پزشک خود اطلاع دهید.
آزمایش خون
پزشک شما ممکن است آنزیم‌های کبدی را در طول یک آزمایش خون معمولی بالاتر از حد طبیعی ببیند. این تشخیص کبد چرب را تائید نمی‌کند، اما به التهاب کبدی مربوط میشود. برای تشخیص علت التهاب، نیاز به تجزیه‌وتحلیل بیشتر است.
مطالعات تصویربرداری
پزشک شما ممکن است از یک سونوگرافی برای تشخیص چربی در کبد استفاده کند. سایر مطالعات تصویربرداری نیز ممکن است انجام شود، مانند اسکن CT یا MRI.
یک آزمایش دیگر تصویربرداری مشابه با سونوگرافی یک Fibro Scan است. مانند یک سونوگرافی، Fibro Scan با استفاده از امواج صوتی برای تعیین چگالی کبد و مناطق متناظر با بافت چربی و طبیعی کبد.
مطالعات تصویربرداری می‌توانند چربی را در کبد تشخیص دهند، اما نمی‌توانند به پزشک کمک کنند که میزان آسیب را تائید کند.
بیوپسی کبدی
بیوپسی کبدی هنوز بهترین راه برای تعیین شدت بیماری کبد است. در طول بیوپسی کبد، دکتر شما یک سوزن را به داخل کبد وارد می‌کند و یک‌تکه بافت را برای آزمایش خارج می‌کند. این عمل با یک آمپول بی‌حسی انجام میشود. بیوپسی کبدی تنها راه برای شناختن شدت کبد چرب یا سایر بیماری‌های کبدی است. بیوپسی همچنین می‌تواند به پزشک شما کمک کند تا علت دقیق را تعیین کند.
آیا کبد چرب باعث مرگ میشود ؟
این عارضه می‌تواند سال‌ها به طول بیانجامد. علائم مربوط به این نارسایی اغلب به همراه علائم بیماری‌های دیگر دیده میشود. برای همین تشخیص آن در مراحل اولیه بسیار دشوار است. به مرور زمان علایم بیشتر و بدتر میشوند. زیرا کبد کارایی‌های خود را تقریبا از دست می‌دهد و تا مرز نابودی پیش می‌رود.
برخی از علایم این بیماری عبارتند از:
خستگی
حالت تهوع
از دست دادن اشتها
اسهال
استفراغ خونی
خون در مدفوع
با پیشرفت بیماری های کبدی ، علائم شدیدتر میشود. در مراحل بعدی علائم نارسایی کبدی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
زردی (زرد شدن پوست و چشم)
خستگی شدید
گیجی و بی نظمی (سردرگمی و عدم اطمینان)
تجمع سیالات در شکم و اندام‌ها (بازوها و پاها)
گاهی اوقات، کبد بصورت ناگهانی دچار نارسایی میشود، که به آن در این حالت نارسایی حاد می‌گویند. افراد مبتلا به نارسایی حاد کبد ممکن است علائم زیر را داشته باشند:
خون ریزی
تغییرات در وضعیت هوشیاری و ذهنی
بوی بد در تنفس
مشکلات حرکتی
از دست دادن اشتها
احساس ناخوشی عمومی
زردی
این نارسایی چگونه تشخیص داده میشود؟
پزشک بر اساس نشانه‌ها و علایمی که دارید و همچنین با در نظر گرفتن سابقه پزشکی و نتایج آزمایشات ( آزمایش خون، آزمایش ادرار، تصویر برداری شکمی) به تشخیص این عارضه می‌پردازد.
درمان نارسایی کبدی
وظیفه ویزیت ، تشخیص و درمان بیماری های کبد بر عهده متخصص گوارش است. درمان نارسایی این ارگان بستگی به مزمن یا حاد بودن این عارضه دارد. اگر نوع نارسایی مزمن تشخیص داده شده باشد، درمان شامل تغییر در رژیم غذایی و سبک زندگی خواهد بود:
اجتناب از مصرف الکل یا داروهایی که می‌توانند به بافت کبد آسیب برسانند
خوردن برخی غذاهای خاص
کاهش وزن
کاهش مصرف نمک
برای نارسایی حاد (ناگهانی) کبد، درمان شامل موارد زیر است:
تجویز مایعات داخل وریدی (IV) برای حفظ فشار خون نرمال بدن
استفاده از داروهایی مانند ملین‌ها یا داروهای سرکوبگر مسمومیت
پایش قند خون
برای هر دو نوع نارسایی حاد یا مزمن پزشک می تواند درخواست پیوند کبد بدهد. در طی عمل جراحی پیوند کبد، از دهنده سالم کبد را برداشته و به شخص گیرنده انتقال می دهند.
عوارض
نارسایی کبدی می‌تواند بر بسیاری از اندام‌ها و فعالیت‌های بدن شما تأثیر مستقیم یا غیر مستقیم بگذارد. نقص حاد کبدی می‌تواند عوارضی مانند
عفونت
کاهش یا فقدان الکترولیت
و خونریزی ایجاد کند.
چنانچه هر دو نوع نارسایی یعنی مزمن و حاد درمان نشوند، در نهایت می‌تواند منجر به مرگ بیمار شوند.
چگونه می‌تواند از نارسایی کبد پیشگیری کرد؟
با انجام دستورالعمل های زیر می‌توان احتمال ابتلا به این عارضه خطرناک را کاهش داد:
واکسیناسیون بر علیه هپاتیت B
کاهش مصرف الکل
تغییر سبک زندگی و کاهش وزن
رعایت دستورالعمل مصرف داروهای خاص مانند استامینوفن
انجام غربالگری بصورت منظم و سالانه و پایش فاکتورهای مهم عملکرد بدن
پیشگیری از بیماری های کبدی
مدیریت بیماری های کبدی
چه کسانی در معرض ابتلا به نارسایی کبد هستند؟
بخشی افراد بیشتر از سایرین به این عارضه مبتلا میشوند:
کسانی که بیماری ها کبدی و عفونت مزمن کبدی دارند
کسانی که دائم الخمر هستند یا به میزان زیادی مشروبات الکلی سرو میکنند.
پیشنهاد ما : درمان افت قند خون در افراد غیر دیابتی
سخن پایانی:
“کبد چرب” (fatty liver) مشکلی است که با اشتباهات غذایی ایجاد می شود و متاسفانه 40 درصد از مردم ایران مبتلا به آن هستند و عوارض شدیدی برای اعضای بدن ایجاد می کند
عرق گیاهی شاه تره، خارشتر و کاسنی از جمله داروهای گیاهی موثر در کنترل و درمان کبد چرب به شمار می آیند. این نوشیدنی های گیاهی از آنجا که طبعی سرد و تر دارند موجب کاهش میزان کلسترول خون می شوند و در عین حال به پاکسازی کبد و بدن از سموم و مواد زائد هم کمک می کنند.