چرا توانایی ها و نیازهای سالمندان تغییر میکند

❤️نیازهای سالمند علاوه بر نیازهای درمان و بهداشت، مالی و اقتصادی شامل نیازهای عاطفی و روحی فرد سالمند نیز می شود که در این زمینه فرزندان با رفتار آگاهانه و محبت نقش بسزایی ایفا می کنند❤️

به خاطر داشته باشید که عشق و محبت خود را نثار فرد سالمندی که در خانواده‌تان است کنید. فقط به این دلیل که آنها پیر و کُند شده‌اند به این معنی نیست که باید نادیده‌شان بگیرید و تنهایشان بگذارید.یادتان باشد، چند سال بعد برای خودتان هم اتفاق خواهد افتاد. با آن‌ها وقت بگذرانید، حرف بزنید، و باعث شود احساس کنند که دوستشان دارید و مراقبشان هستید.

خصوصیات سالمند چیست

• شروع سالمندی در واقع از زمانی است که شخص ویژگی های فردی خاصی را در زندگی خود مشاهده می کند. به طور معمول وقتی فرد در خیلی مواقع احساس می کند توانایی ها، قدرت یا صبر و حوصله ای که قبلا داشته به صورت محسوسی کاهش پیدا کرده است که این توانایی ها شامل قدرت جسمانی، فکری، فیزیکی و … می باشند. از لحاظ جسمی با شروع این دوران، قدرت جسمانی کم کم کاسته می شود و احتمال ابتلا به بیماری در فرد اضافه می شود و حتی افراد سالمند پس از ابتلا به بیماری دیرتراز قبل بهبود پیدا می کنند و دوره بیماری هایشان طولانی تر می شود. از خصوصیات سالمند که بتدریج با آنها مواجه می شود و از قوای روحی و جسمی او کم می کند، بازنشستگی، یائسگی، فوت همسر و مواردی این چنینی می باشد. همچنین هم قدرت مغز تحلیل می رود و هم قدرت قلب. درواقع قدرت قلب در پمپاژ کردن تحلیل می رود و درنتیجه ضربان قلب کاهش پیدا می کند و این باعث بوجود آمدن بیماری های قلبی و عروقی می شود. از طرفی بخش هایی از مغز که مختص گردآوری و نظم بخشی اطلاعات است تحلیل می رود وبه مرور اختلالات مغزی و روانی مانند زوال عقل وآلزایمر و … را در شخص بوجود می آورد

فرزند یک سالمند چه نقشی در نیازهای او دارد

• اگر پدر یا مادر مسن دارید بیشتر به آنها توجه کنید و وقت بیشتری برایشان بگذارید. احساس شادابی و سرزندگی برایشان ایجاد کنید و بدانید آنها در مرحله ای هستند که بیشتر امید و انگیزه زنده بودن را از فرزندان خود می گیرند. به انها حس مفید بودن، مدیر بودن، دانا بودن و حامی بودنشان را یادآوری کنید و شرایطی فراهم کنید که بیرون از خانه هم درکنار هم باشید باهمدیگر به پارک، سینما، موزه و یا خرید بروید. جاهای دیدنی در شهر خود را همراه با آنها کشف کنید و ساعات خوشی را در خارج از منزل برای آنها فراهم کنید. کم کم می بینید که چقدر حال روحی و جسمی آنها با حضور مفید و همراهی شما بهتر خواهد شد

نیازهای سالمندان

نیازهای سالمندان را می‌توان در 5 مورد زیر تقسیم بندی کرد:

• احتیاجات عاطفی

• احتیاجات معیشتی

• امنیت

• احتیاج به شرکت در زندگی اجتماعی

• احتیاج به تفریح

نیازهای اولیه و اساسی سالمندان

• بدیهی است هر انسان نیازهای اولیه و اساسی دارد و پس از برطرف شدن این نیازها باید به نیازهای سطوح بالاتر مثل احترام، تعلق،دوست داشتن و … پرداخت. سالمندان نیز از این قاعده مثتثنی نیستند.
• داشتن تغذیه مناسب، سطح بهداشتی و درمانی کافی، داشتن مکان زندگی راحت و آسوده و … از نیازهای اساسی و مهم سالمندلن است.

نیازهای عاظفی سالمندان

• جدی ترین خطری که فرد سالمند را تهدید می کند در انزوا قرار گرفتن او از سوی اطرافیان است. در این حالت شخص امکان ارتباط صمیمی و نزدیک با دیگران را از دست می دهد و موجب تنهایی او می گردد.

گفتگو و بهره بردن از تجربیات سالمندان

• این کار هم حس خوبی به سالمندان می دهد و هم بدین وسیله گسست بین نسلی از بین می رود و ۲ نسل قدیم و جدید به هم پیوند می خورند و کنار هم قرار می گیرند.

استقلال سالمندان

• حفظ استقلال یکی از مهم‌ترین مواردی است که باعث افزایش کیفیت زندگی سالمندان می‌شود. منظور از استقلال سالمندان این است که سالمند بتواند کارهای روزانه خودش را انجام بدهد و در خانواده و جامعه فعال باشد.

پیشنهاد ما : معجون سیر و لیمو درمان بیماری قلبی فراتر از حد تصور

نیازهای مالی سالمندان

• سالمندی دوره ای است که کمتر کسی شاغل است. اغلب سالمندان بازنشسته اند و در بازنشستگی هم درآمد کاهش می یابد، از سوی دیگر نیز هزینه های درمانی آن‌ها بالا می رود. بنابر این باید به شرایط اقتصادی سالمندان توجه داشته باشیم.
• سالمندانی که به تنهایی زندگی می‌کنند، بدون پشتیبانی دیگران، طبیعی است که یکسری نیازهای مالی داشته باشند. آنها برای تامین همه چیز مثل موادغذایی، پوشاک، دارو و از این قبیل به پول نیاز دارند.

برخی احساسات مشترک سالمندان

• احساس غم و اندوه به خاطر عدم توجه فرزندان و اطرافیان که عمری برای رفاه آنان تلاش کرده اند.

• احساس تنهایی به علت طرد شدن

• احساس یأس و ناامیدی

• احساس اضطراب و نگرانی

• احساس هرز رفتن و بیهوده بودن

• احساس سر بار بودن

تغذیه سالمندان باید چگونه باشد :

🧡نیاز به کالری کمتر و مواد مغذی بیشتر:‌

• نیاز روزانه به کالری به عواملی چون وزن، قد، حجم ماهیچه‌ای، سطح فعالیت و چندین فاکتور دیگر بستگی دارد. افراد مسن‌تر برای حفظ وزن به میزان کالری کمتری نیاز دارند زیرا آنان تحرک کمتری داشته و ورزش نمی‌کنند. در صورتیکه افراد مسن و سالمندان میزانی از کالری روزانه را مصرف کنند که در دوران جوانی دریافت می‌کرده‌اند دچار چربی مازاد بخصوص در ناحیه شکم می‌شوند.
• همچنین اگرچه افراد مسن‌تر کالری کمتری نیاز دارند باید میزان کافی از مواد مغذی را دریافت کنند. از جمله مواد مغذی که با افزایش سن مصرف آنها اهمیت بیشتری پیدا می‌کند می‌توان به پروتئین‌ها، ویتامین D، کلسیم و ویتامین B۱۲ اشاره کرد.

💚نیاز به مصرف پروتئین بیشتر:

• از دست دادن قدرت و حجم عضلانی با بالا رفتن سن شایع است. در حقیقت، افراد بزرگسال پس از سن ۳۰ سالگی در هر دهه ۸-۳ درصد حجم ماهیچه‌ای خود را از دست می‌دهند. این وضعیت علت ضعف و شکستگی استخوانی میان افراد مسن و سالمندان است.

💙نیاز به مصرف فیبر خوراکی بیشتر:

• یبوست مشکل شایعی میان سالمندان است. این مشکل بخصوص در بین افراد بالای ۶۵ سال شایع است و دو تا سه برابر در زنان بیشتر بروز می‌کند زیرا با افزایش سن افراد تحرک کمتری دارند و همچنین از داروهایی مصرف می‌کنند که یبوست از جمله عوارض جانبی آنهاست. خوردن مواد غذایی حاوی فیبر به کاهش یا رفع مشکل یبوست کمک می‌کند.

💜نیاز به مصرف کلسیم و ویتامین D بیشتر:

• کلسیم و ویتامین D از مهمترین مواد غذایی برای سلامت استخوان هستند. کلسیم به حفظ سلامت استخوان‌ها کمک می‌کند در حالیکه ویتامین D جذب کلسیم را بالا می‌برد. هر چند افراد مسن مقدار کلسیم کمتری از رژیم غذایی‌شان دریافت می‌کنند. برای مقابله با تاثیرات افزایش سن بر سطح کلسیم و ویتامین D، لازم است با مصرف مواد غذایی و مکمل‌ها این دو ماده مغذی به بدن برسند.

🤎نیاز به دریافت مقدار بیشتر ویتامین B۱۲:

• ویتامین B۱۲، ویتامین محلول در آب است که برای تولید گلبول‌های قرمز خون و حفظ عملکرد مغز ضروری است. هر چند طبق مطالعات انجام گرفته ۱۰ تا ۳۰ درصد افراد بالای ۵۰ سال توانایی کمتری در جذب ویتامین B۱۲ موجود در مواد غذایی دارند. به همین دلیل سالمندان باید از طریق مصرف مکمل‌ها و خوراکی‌های حاوی این ویتامین، نیاز روزانه خود را برطرف کنند.

همچنین پتاسیم، اسیدهای چرب امگا۳، منیزیم و آهن از دیگر مواد غذایی هستند که مصرف آنها با افزایش سن توصیه می‌شود.

🤍مستعد کم‌آبیِ بدن:

• حفظ آب بدن در تمامی سنین مهم است هر چند با افزایش سن احتمال از دست رفتن آب بدن بیشتر می‌شود. بدن از طریق گیرنده‌های مغز و دیگر بخش‌های بدن متوجه وضعیت از دست رفتن آب بدن می‌شود اما واقعیت این است که با افزایش سن این گیرنده‌ها حساسیت خود را از دست داده و به سختی می‌توانند تشنگی را تشخیص دهند.

🖤مستعد بی‌اشتهایی:

• از دیگر مشکلات نگران کننده برای افراد سالمند کاهش اشتهاست و در صورتیکه به این مشکل رسیدگی نشود به کاهش وزن و کمبودهای غذایی منجر می‌شود. همچنین کاهش اشتها سلامت فرد را به خطر انداخته و خطر مرگ را افزایش می‌دهد.

پیشنهاد ما : چه داروهای گیاهی برای پروستات خوب است

ویژگی های دوران سالمندی

دوران سالمندی كه ما آن را سنین بالای 60 سالگی تعریف می كنیم ، دارای برخی ویژگی های جسمی ، اجتماعی و روانی است:

•  یكی از این ویژگی ها كاهش نسبی قوای جسمی است به طوری كه با بالا رفتن سن ، نیروهای جسمی فرد به نسبت رو به كاهش می گذارد.
•  ویژگی دیگر «بازنشستگی» و دور شدن از موقعیت های شغلی گذشته است كه كاهش مسئولیت های مرتبط با شغل و در نتیجه كاهش ارتباطات اجتماعی فرد را به همراه دارد.
•  از دیگر ویژگی ها تنهایی یا احساس تنهایی است. به خصوص در مواردی كه شخص شاهد از دست دادن یكی از دوستان ، بستگان و هم سن و سالان و افراد همدوره خویش است ، لذا هر روز بیش از پیش احساس تنهایی به او دست می دهد.

پذیرش شرایط دوره سالمندی در بین افراد مختلف و با فرهنگ های گوناگون متفاوت است ، برخی به مرور از مشاركت در زندگی اجتماعی كناره می گیرند و در مقابل ، جامعه نیز آنها را به كنار می زند به طوری كه ممكن است دچار نوعی احساس بیهودگی و افسردگی شوند. برخی با نقش های جدیدی كه مطابق با وضعیت آنهاست این دوره را به دوره ای نسبتاً فعال و رضایت بخش بدل می سازند.

برنامه ریزی صحیح و استفاده از وجود سالمندان و تجربیات آنها، هم تنهایی آنان را برطرف می كند و احساس هرز و پوچ بودن را در آنها از بین می برد و هم منبعی مفید و ارزشمند از معلومات و تجربیات را در اختیار جوانان نسل بعد قرار می دهد.

در هر حال علاوه بر خصوصیات فردی ، شرایط اجتماعی و به ویژه شرایط خانوادگی شخص سالمند هم بسیار مهم است. شرایط مناسب خانواده و جامعه می تواند شخص را به سوی پذیرش وضعیت جدید سوق دهد و شرایط نامناسب خانواده و جامعه می تواند او را منزوی و تنها كند.

به علاوه میزان سلامت جسمی شخص سالمند در این مرحله از زندگی ، عاملی مهم در وضعیت زندگی اجتماعی اوست ، چرا كه برای هر نوع مشاركت اجتماعی در مورد سالمندان ، ابتدا میزان سلامت آنها مطرح می باشد.

تفریحات در نظر گرفته شده برای سالمند باید انرژی و نشاط بیشتری به او بدهد؛ بدون اینکه آزار و اذیتی به او برساند. و نیازهای سالمندان را رفع کنند.

۱- در نظر گرفتن وضعیت فرهنگی – اجتماعی

نوع فرهنگ و ساختار اجتماعی که فرد در آن رشد کرده، نکته بسیار مهمی است که علایق و دلبستگی های او را نمایان می کند. مثلا برای فردی که در یک خانواده مذهبی رشد کرده شاید حضور در مراسم قرآن خوانی یا مراسم مذهبی بسیار نشاط بخش باشد. چنین سالمندانی علاقه زیادی هم به سفرهای زیارتی دارند؛ بنابراین باید شرایطی به وجود آید تا با تورهای مسافرتی ارزان قیمت به سفر بروند.

تفریح های مذهبی برای افرادی که در اروپا زندگی می کنند یا سطح اعتقادی مذهبی قوی ندارند یا مناسب نیست. برای این افراد به رفتن به مناطق تاریخی، طبیعت گردی، حضور در مجامع ادبی و گوش دادن به موسیقی های مورد علاقه به جای حضور در مراکز مذهبی خیلی مفرح تر است.

۲- در نظر گرفتن شرایط تحصیلی

جامعه سالمندان ما به سمتی می رود که تعداد سالمندان تحصیلکرده بیشتر شده است. برای فردی که تحصیلاتی در زمینه خاص و علاقه به مطالعه دارد، به احتمال زیاد کتاب گزینه مناسبی برای اوقات فراغت است. این افراد می توانند در مراسم ادبی و شعرخوانی حضور یابند.

در گوشه و کنار شهر و در کتابخانه ها و محافل ادبی گاهی سالمندان می توانند همتایان خود را بیابند و بدین وسیله دوستان جدیدی هم پیدا کنند. جدول حل کردن، بازی شطرنج و بازی های دیگر فکری نیز برای افراد تحصیلکرده تفریح های خوبی است که میتواند نیازهای سالمندان را رفع کند.

۳- در نظر گرفتن مکان تفریحی

در کشورهای پیشرفته دنیا برای رفع نیازهای سالمندان مراکز تفریحی برای سالمندان در محله های مختلف وجود دارد و با توجه به شرایط جسمانی سالمند نزدیکترین آنها انتخاب می شود و سالمند در ساعات و روزهایی از هفته در آنجا حضور می یابد. در کشور ما نیز چند مرکز وجود دارد و تلاش شده مراکز بیشتری دایر شود ولی تعداد این مراکز بسیار اندک است و نمی تواند جمعیت رو به رشد سالمندی کشور ما را پوشش دهد.

۴- در نظر گرفتن شرایط اقتصادی

تفریحی که برای هر سالمندی توصیه می شود به شرایط اقتصادی او نیز بستگی دارد. سالمندی دوره ای است که کمتر کسی شاغل است. اغلب سالمندان بازنشسته اند و در بازنشستگی هم درآمد کاهش می یابد.

از یک سو، سطح هزینه ها به دلیل ناتوانی های ناشی از بیماری و هزینه های درمانی بالا می رود و از سوی دیگر، ساختار جامعه ما طوری است که والدین همچنان نقش حمایتگری خود را هنگام ازدواج فرزندان و بعد از ورود عروس و داماد و نوه ها به زندگی ایفا می کنند و این کار نیز مخارج آنها را چند برابر می کند.

در یک نظرسنجی از سالمندان پرسیده شد برای چه به مراکز ورزشی یا مراکز تفریحی مراجعه نمی کنند؟ بسیاری از آنها دلیل اصلی حضور نیافتن در چنین مراکزی را نبود امکانات مالی عنوان کردند. بنابراین بهتر است تفریحی برای سالمند در نظر گرفته شود که متناسب با شرایط اقتصادی او باشد یا هزینه ها را به حداقل برسانند.

۵- در نظر گرفتن هنر و حرفه سالمندان

بسیاری از سالمندان هنر خاصی دارند، مثلا کار دستی بلد هستند. باید مراکزی تاسیس شود که سالمندان بتوانند کارهای دستی خود را به این مراکز ارائه دهند. حتی سالمندانی هستند که به کشاورزی علاقه زیادی دارند. برای این گروه باید پارک هایی را در نظر گرفت و باغبانی و کاشت گل و گیاه را برعهده سالمندان علاقمند به این کار گذاشت.

البته در مرکز کهریزک مناطقی وجود دارد که سالمندان می توانند در آن به کاشت گل و گیاه بپردازند ولی هنوز برنامه گسترده و جامعی در نقاط دیگر تهران و شهرستان ها دیده نمی شود. حتی در مرکز کهریزک نگهداری از حیوانات دست آموزی را شروع کرده اند ولی این کار باید در هر پارکی انجام شود و هر سالمندی یک حیوان دست آموز داشته باشد و از آن مراقبت کند.

سالمندان روستایی به طور خودکار و به دلیل دسترسی راحت به طبیعت و حیوان، این کار را انجام می دهند. نگهداری از حیوانات نقش درمانی هم ایفا می کند. ثابت شده سالمندان مبتلا به آلزایمر (آلزایمر خفیف) با نگهداری از حیوانات آرامش بیشتری پیدا می کنند و در نیازهای سالمندان هم کمک میکند.

۶- در نظر گرفتن فعالیت فیزیکی

ورزش برای سالمندان باعث تندرستی و سلامت جسم و روح می شود؛ بنابراین اختصاص دادن مکان هایی برای رفع این نیازهای سالمندان جزو ضروریات است. بعضی از مراکز ورزشی استانداردهای لازم را ندارند و ممکن است سلامت سالمند را به خطر اندازند. مثلا کفپوش مناسبی نداشته باشند و باعث لیز خوردن سالمند و زمین خوردنش شوند.

در کشورهای توسعه یافته که تقریبا ۲۵ درصد از جمعیت آنها سالمند هستند توجه بیشتری به این طیف سنی شده است و در هر محله ای باشگاه های استانداردی وجود دارد که سالمندان همان محله می توانند در آنجا حضور یابند.

بهترین ورزش برای این گروه سنی ورزش های مقاومتی و هوازی است. توصیه می شود اگر سالمند مشکل خاصی ندارد هفته ای ۱۵۰ دقیقه برنامه فعالیتی را داشته باشد. ورزش های آرام مانند تایچی و یوگا نیز برای این طیف سنی مفید است. البته این ورزش ها هزینه بر هستند و دولت باید تمهیداتی را برای رفاه بیشتر سالمندان و استفاده از وسایل تفریحی بیندیشد و کارت های ویژه و تخفیف هایی را برای آنها در نظر بگیرد.

۷- در نظر گرفتن تجربیات سالمندان و استفاده بهینه از آن

در کشورهای شمال اروپا از تجربه های نسل قدیم استفاده بهینه می شود. آنها از سالمندان در مهد کودک ها و مدارس ابتدایی دعوت می کنند تا برای آنها از تجربه و اتفاق های گذشته تعریف کنند. این کار هم حس خوبی به سالمندان می دهد و هم بدین وسیله گسست بین نسلی از بین می رود و ۲ نسل قدیم و جدید به هم پیوند می خورند و کنار هم قرار می گیرند

نتیجه گیری :

تنها نکته ای که در پایان مقاله میتوان به ان اشاره کرد سیدگی و مراقب از سالمندان اطرافمان است و بیاد داشته باشیم که این وضعیت برای همه افراد پیش خواهد آمد